Propolisin Bağışıklık Sistemine Etkileri

Propolis, etkileyici miktarda biyolojik olarak aktif madde içeren bir arıcılık ürünüdür. Arılar, kolonileri insanlara bal, propolis, balmumu, arı poleni, erkek arı sütü, arı zehri ve diğerlerini içeren çok sayıda yararlı ürün sağladığı için gezegenimizdeki en değerli böceklerden biridir. Öyle ki ünlü bilim adamı Albert Einstein ‘’Eğer arılar yeryüzünden kaybolursa insan hayatı 4 yıl sonunda sona erer’’ demiştir.

Propolis Nedir?

Propolis, arılar tarafından üretilen kahverengiden koyu yeşile çalan renge sahip, reçineli bir maddedir. Arıların ağaçların bahar tomurcuklarından (kavak, kızılağaç, huş ağacı vb.) topladıkları yapışkan maddeler, sindirim sürecinde enzimler tarafından değiştirilir. Kovandaki propolisin işlevleri çeşitli şekillerde ortaya çıkmaktadır. Arılar tarafından çatlakları örtmek, girişin geçirgenliğini düzenlemek, ana arı ile yumurta ekmeden önce petek hücrelerini dezenfekte etmek ve ayrıca yabancı cisimleri izole etmek için kullanılır.

Propolisin Faydaları

Eski Yunanlılar, Romalılar ve Mısırlılardan beri propolis, hekimlikte kullanılmaktadır. Vücudun çeşitli sistemlerini etkilediği düşünülmektedir. Hipokrat, propolisin hem iç hem de dış yaraların iyileşmesini hızlandırmak için yararlı olduğunu belirtmiştir ve Gaius Plinius Secundus, propolisin tümörleri, kas ağrılarını ve ülserleri tedavi etmek için kullanılabileceğini yazmıştır. Propolisin faydalı özelliklerinden Farsça el yazmalarında egzama ve romatizma gibi çeşitli rahatsızlıklara bir çare olarak bahsedilmektedir.

• Propolis şu anda kremler ve özler dahil olmak üzere çok çeşitli cilt bakım ürünlerinde kullanılmaktadır. Ayrıca propolis, biyolojik olarak aktif gıda takviyeleri şeklinde kullanılır.
• Propolis, flavonoidler, aromatik asitler, diterpenoik asitler, triterpenoidler ve fenoller gibi çok sayıda aktif bileşik içerir. Bu bileşenler propolisin neden insan sağlığına yararlı olduğunu açıklayabilir. Propolisin antiinflamatuar, antioksidan, antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahip olduğu bulunmuştur.
• Propolis, ince bağırsağı parazite eden kamçılı parazitlerin neden olduğu bağırsak enfeksiyonu olan giardiasis'ten kurtulmaya yardımcı olabilmektedir. 2005 yılında yapılan bir araştırmada, propolisin kronik vajinit için kullanılabileceğini tespit edilmiştir. Ayrıca 2006 yılında yapılan bir araştırmada propolisin, Giardia büyümesini ve bağırsak yapışmasını durdurmaya yardımcı olduğunu ve iyileşme oranını artırdığını tespit etmiştir.
• Propolis, diş eti iltihabı ve diğer ağız problemleriyle mücadelede yardımcı olabilecek antibakteriyel özellikler içerdiğinden, ağız sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. 2011 yılında yapılan bir çalışmada, hastalardan dişlerini fırçaladıktan sonra alkolsüz propolisi gargara olarak kullanmaları istendi. Gargara kullandıktan 45 gün sonra diş eti sağlığında bir iyileşme ve plakta bir azalma olduğu fark edilmiştir. Propolisin bu etkisi büyük olasılıkla antiinflamatuar, antioksidan ve antimikrobiyal özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
• Propolis, antiinflamatuar ve antimikrobiyal özelliklerinden dolayı sıklıkla dermatolojik formülasyonlarda kullanılır. Ayrıca ciltteki serbest radikal aktivitesini azaltarak ve kolajen üretimini teşvik ederek yara iyileşmesini destekler.
• Propolis merhemleri uçuklar, genital herpes ve küçük yanıklar için iyileşmeyi hızlandırmak için kullanılabilir.
• Propolis özleri giardiasis, helicobacter pylori enfeksiyonu ve kandidiyazdan kurtulmak için kullanılabilir.
• Propolis ayrıca nörodejenerasyonla mücadele etmek ve çeşitli bulaşıcı süreçlerde durumu iyileştirmek için kullanılır.

2017'de yapılan bir çalışmada, hangi seçeneğin en güçlü antioksidan özelliklere sahip olduğunu bulmak için çeşitli propolis numuneleri test edildi. Bu çalışmada kırmızı propolisin, yeşil ve kahverengi propolisten üstün olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca propolisin, tümör hücrelerinin büyümesini ve gram-pozitif bakterilerin çoğalmasını engelleme kabiliyetine sahip olduğu bulundu.

Propolisin Antimikrobiyal Özellikleri

• Propolisin antimikrobiyal özellikleri, propolisin (bal ile birlikte) hem izole edilmiş hem de polimikrobiyal kültürlerde Staphylococcus aureus, Escherichia coli ve Candida albicans'a karşı antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğu 2012 yılında yapılan bir çalışmada doğrulandı.
• 2016 yılında yapılan bir bilimsel çalışmada, yeşil propolis tüketiminin reaktif oksijen türlerini azalttığı, hidrojen peroksitin neden olduğu sitotoksisiteyi azalttığı ve nöronları hasardan koruduğu bulundu.
• Doğal bir ürün olan propolis, çoğu insan için nispeten güvenlidir. Bununla birlikte, araştırma eksikliği ve alerjik reaksiyonlarla ilişkili bazı kontrendikasyonlar vardır. Propolisin hamilelik ve emzirme döneminde güvenli olduğunu kanıtlayan yetersiz çalışma sayısı nedeniyle hamile ve emziren kadınlar için propolis kullanımından kaçınmak ya da doktor onayı ile almak daha yararlı olabilir. 
• Propolis tüketmek ya da kendinize uygun olan propolis içeren gıda takviyeleri kullanmak bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarına dolaylı olarak yardımcı olacaktır. Tercih ettiğiniz ürünlerin, markaların güvenilir olduğundan analizleri yapılmış ve gıda onay numaraları, sertifikalarının bulunduğundan emin olunuz. Sağlıklı günler!