Veteriner Hekim kontrolü
olmayan ve uygun koşullarda kesilmeyen kurbanlık hayvanlardan insanlara tenya,
salmonella, tüberküloz, şarbon gibi hastalıkları bulaşma riski yüksektir. Emsey Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı
Dyt. Elif Bilgin görüşlerini aktarıyor.
Öncelikle
etin besin değeri nedir?
Kırmızı et; iyi
kalite hayvansal proteinin yanı sıra, demir, çinko, fosfor, magnezyum
mineralleri ile B12, B6, B1 ve A vitaminleri içermektedir. Kırmızı
et 25 mg kolesterol içerir.
Kurban etini
ne zaman yiyelim ?
Kurban etinin
bir gün boyunca dinlendirilip rigor mortis dediğimiz ölüm katılığının geçmesi
beklenmelidir. Aksi takdirde etin sindirimi zordur. Ölüm katılığı geçen etin,
hem sindirimi kolaylaşır, yumuşar ve daha lezzetli olur.
Posa içermez bu nedenle kesildiği gün tüketimi sindirim sistemi
rahatsızlıkları, kabızlık, mide ağrısı, bulantı, hazımsızlık problemleri
yaşatabilir. Etin kesimden bir gün sonra tüketilmesi gerekmektedir.
Kronik
hastalığı olan bireylerde et tüketimi nasıl olmalı?
Şişman, kalp
hastalıkları olan, böbrek hastaları, diyabetli hastalar, mide rahatsızlıkları
olan bireylerin et tüketimine dikkat etmeleri gerekir. Doymuş yağ ve protein
içeriği yüksek olduğundan özellikle kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları,
tansiyonu olan bireyler tarafından aşırı tüketimi sakıncalıdır. Kurban
bayramında sakatat tüketimi de artmaktadır. Özellikle kolesterolü yüksek olan
hastaları ile kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişiler kesinlikle sakatat
tüketiminden kaçınmalıdır.
Kurban etini
nasıl saklayalım?
Etin bir
kısmı dağıtıldıktan sonra geriye kalan etin doğru koşullarda saklanması çok
önemlidir. Kırmızı et, proteinden zengin
olduğundan çabuk bozulma riski vardır. Buzdolabı poşetinde en fazla 3 gün,
buzlukta -4 derecede en fazla 7 gün, derin dondurucuda -32 derecede en fazla 3
ay saklanmalıdır. Etler büyük parçalar halinde değil; küçük parçalarda birer
yemeklik olacak şekilde poşet ve yağlı kâğıda sarılarak derin dondurucuda
saklanması en uygun koşul olacaktır. Böylece çözdürme işlemi de kısa sürecek bu
da bakteri oluşumunu engelleyecektir. Çözdürme işlemi kalorifer üzerinde,
açıkta ya da sıcak suda bekletilerek olmamalıdır. Buzdolabında ya da
mikrodalgada çözdürme uygun seçeneklerdir.
Kurban etini
nasıl pişirelim?
Kurban bayramında et tüketim miktarı kadar etin nasıl pişirildiği de büyük önem
taşımaktadır. Kavurma ve kızartma yöntemleri yerine ızgara veya haşlama
yöntemlerini kullanmak gerekir. Kurban bayramının geleneksel
yemeği haline gelen kavurmanın içine tereyağı veya kuyruk/iç yağı eklemeden,
kendi suyunda, kısık ateşte pişirme yapılmalıdır. Ancak
en uygun yöntem mangal olmakla beraber özellikle mangal yapacak kişilerin
etin ateşten 15 cm yukarısında, etle temas etmeden pişirilmesi gerekir. Aksi
takdirde hem nitrozamin dediğimiz kanser yapıcı öğeler ette artar hem de
etin içeriğindeki B1, B12, folik
asit gibi vitaminlerin kaybına sebep olunur. Et iyi
pişirilmediğinde hayvanlarda görülen zoonoz isimli bazı
hastalıklar, kist hidatik, toksoplazmozis, teniyoz, brusellozis, şarbon ve
verem gibi hastalıklara yakalanılabilir. Bu nedenle etin çok iyi piştiğinden
emin olunmalıdır.
Bayramda
tatlılara dikkat !!!
Et tüketiminin artmasının yanı sıra bayram
tatlılarından dolayı karbonhidrat tüketimi de artmaktadır. Özellikle şeker hastalarının
bayram tatlılarından tüketmemesi gerekmektedir. Sağlıklı bireylerde ise
şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlılar veya meyve tüketmesi gerekmektedir.
Bayram çikolataları ve bayram şekerleri yerine misafirleriniz meyve ve
kuruyemiş ikramlarında bulunabilirsiniz. Eğer şerbetli tatlı tüketeceksek
yanında mutlaka ayran veya süt olmasına özen gösterilerek, ani kan şekeri
yükselme ve düşüşleri önlenmelidir.
Kurban Bayramı için Öneriler
ü Kurbanlıklarınızın
veteriner hekim kontrolünden geçtiğinden emin olun.
ü Kesimhanenin,
bıçakların, tahtaların hijyenine çok dikkat edin.
ü Kesimden
hemen sonra et tüketmemeye özen gösterin. En az 24 saat dinlenen etin daha yumuşak,
daha lezzetli ve daha sağlıklı olduğunu unutmayın.
ü Güne mutlaka su ile başlayın. Suyun
içine koyulacak çubuk tarçın gün içindeki iştah kontrolünü sağlayacak ve tatlı
isteğinizi azaltacaktır.
ü Kahvaltıda hafif ve protein içeren
besinleri tercih edin.
ü Mideyi tıka basa doldurmak reflü
şikayetlerine neden olabilir.
ü Misafirliğe karnınız aç gitmeyin.
Evden çıkmayın küçük atıştırmalıklar yapın.
ü Et
tüketimini öğle yemeklerinde tercih edip, akşam yemeklerini daha hafif sebze
yemekleri veya kurubaklagil yemekleriyle geçirmeniz sindirim sisteminizin
düzgün çalışması için çok önemlidir. Etin içeriğindeki demirin emilimini
arttırmak ve sindirimini kolaylaştırmak için etin yanında mutlaka salata
tüketilmelidir. Salataya zeytinyağı yerine keten tohumu eklenebilir.
ü Etin
yanında pirinç, makarna yerine bulgur pilavı, esmer pirinç pilavı veya kepekli
makarnalar tercih edilebilir.
ü Çay, kahve tüketiminin arttığı bu
dönemde sıcaklarla birlikte çarpıntılar olabileceğinden bitki çaylarını tercih
edin ve kahve tüketiminin 2 fincanı geçmemesine özen gösterin.
ü
Kızartma ve
kavurma yöntemleri yerine ızgara veya haşlama yöntemlerini uygulayın.
ü
Akşamları
sindirim sisteminizi rahatlatmak adına ıhlamur, rezene, papatya çayları tercih
edilebilir. Asitli içecekler yerine madensuyu sağlıklı bir alternatif olabilir.
ü Özellikle Diyabet, kalp, yüksek tansiyon
hastaları gibi kronik hastalıkları olan bireylerin kurban bayramında da
diyetlerine dikkat etmeleri gerekir. Diyetlerine uygun olmayan besinleri
kesinlikle tüketmemeli, şekerli ve yağlı besinlerden kesinlikle uzak
durmalıdırlar.
ü Kurban
bayramında da öğün atlamamaya özen gösterilmeli, mutlaka ara öğün yapılmalıdır.
Ara öğün tercihleriniz meyve ve probiyotik yoğurt olabilir.
ü En
az 2 litre su tüketmeye özen gösterin.
ü Etin
yanında ekmek tercihiniz mutlaka tam buğday ekmeği olsun.
ü Şerbetli
tatlılar yerine sütlü tatlılar tüketin. Bayram çikolata ve şekerleri yerine
misafirlerinize meyve ikram edin , bayram ziyaretlerine meyve alarak gidin.
Özellikle çocuklara meyve tüketerek örnek olun.
ü Akşam
yemeğinden sonra en az 45 dakikalık yürüyüşler yapmaya özen gösterin.
Bayramda tatile gidecek olanlara;
Tatilde açık
büfelerden mutlaka sağlıklı seçimler yapın.
Dinlenirken, eğlenirken sağlıklı beslenme kurallarını da uygulayın.
ü Kahvaltılarda
hafif, lezzetli ve doyurucu besinler seçin. Ancak kızartılmış besinlerden ve
şarküteri ürünlerinden kaçının.
ü
Öğle yemeklerinde
et, akşam yemeklerinde sebze yemeklerini tercih edin.
ü Kızartılarak
hazırlanmış besinler yerine ızgara veya haşlama olarak hazırlanmış besinleri
tercih edin.
ü Gece
boyunca sindirimi zorlamaması açısından yemekleri yavaş yavaş ve küçük lokmalar
halinde tüketin. Lokmalar arasında çatalı bırakın. Beyne tokluk sinyalinin 20
dakika içinde gittiğini unutmayın..
ü Tatlı
yemek istiyorsanız, yemek sonrasında midenize sindirim için bir-iki saatlik
süre tanıyın. Tatlı seçiminizi ağır hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar,
meyve tatlıları ve dondurma gibi tatlılardan yana yapın.
ü Antioksidan
etkisi bulunan, posa kaynağı meyve ve sebzeye ağırlık verin. Sebze ve meyve
vücudunuzun çabuk toparlanması açısından iyi birer seçenek olacaktır.
Yorum Yap
Misafir olarak yorum yapıyorsunuz. Giriş Yap
Yorumunuzun kontrolden geçtikten sonra yayınlanacaktır.