2 Yaş Sendromu Nedir?

Çocukların gelişiminde önemli bir yeri olan 2-3 yaş dönemi, diğer adıyla “2 yaş sendromu” ya da “terrible twos” aslında bebeklikten çocukluğa geçiş dönemidir. Ortalama 18 ay civarında başlayıp 3-3.5 yaşına kadar devam eder. Bu dönem yürümeye ve konuşmaya başlayan çocuğun bireyselleşmesinin ilk adımıdır. Artık bebeklikten çıkıp bağımsız olma isteğini dışa vuran çocuklar ebeveynine, dış dünyaya kendilerini kabul ettirmeye çalışırlar. 

Ebeveyn ve çocuk için zor olan bu sürecin geçici olduğu, çocuğun gelişiminin bir parçası olduğu unutulmamalıdır. Bu sebeple de ebeveynin dikkatle yürütmesi gereken bir dönemdir.

2 Yaş sendromu belirtileri nelerdir? Bu dönemde çocuğun davranışlarında nasıl değişiklikler olur? 

Anneye bağımlı olarak geçirilen bebeklik döneminin ardından yürüme ve konuşma yetisi kazanan çocuk, kazandığı bu yetilerle fiziksel ve duygusal olarak anneden uzaklaşmaya başlar. Kendisinin ayrı bir birey olduğunun farkına varır ve bunu dış dünyaya ispatlamaya çalışır. 

2-3 yaş arası çocuk için bocalamanın, kararsızlığın öne çıktığı bir dönemdir. 

• İnatlaşma,
• ısrarcı davranma, isteklerini zorla kabul ettirme çabası,
• huysuzlaşma,
• ağlama krizleri,
• kendine ya da çevresindekilere zarar verme eylemi,
• aşırı öfke, öfke nöbetleri,
• bağırma,
• nesneleri fırlatma,
• iştahta azalma,
• ani ruh hali değişimi,
• tuvalet sorunları,
• uyku düzeninin bozulması bu dönemde sıklıkla görülen davranış değişiklikleridir.

Çocuk aileden ayrışıp bireyselliğini ispatlamaya çalışırken bir yandan anneye bağlılığını sürdürebilir. 

Dil gelişimi ve iletişim becerileri yeterince gelişmemiş olan çocuk; kendini ifade edemediği, anlaşılmadığı durumlarda öfke nöbetleri, ağlama krizleri geçirebilir. 

Her şeye hayır deme, bağırma, istediğini elde edene kadar huzursuz davranabilir.

Ebeveyn çocukla yeteri kadar vakit geçiremediği zamanlarda çocukta agresif davranışlar gözlenebilir. 

Herhangi bir işi kendisi yapmak için ısrarcı davranabilir. Çocuğun bu isteği karşılanmadığında ya da ebeveyn çocuğa yardım etme konusunda çok erken davrandığında davranış değişiklikleri gözlenebilir. 

Çocuğunuz öğle uykusunu ya da akşam uyku saatinde uyumak istemeyebilir. 

İlgilerini çeken şeyleri, oyuncaklarını paylaşmayı reddedebilirler. 

Çocuğunuz size sarılırken bir anda vurabilir, gülerken bir anda ağlamaya başlayabilir. Ani ruh hali değişimleri bu dönemde sıklıkla rastlanan bir durumdur. 

Bu dönemde çocuklar sınırları ve kuralları keşfederler. Bu durum da kontrol dışı duygulara, öfkeye sebep olur. Bu dönem çocuklara zor durumlarda sakin kalma becerisini öğretmek, geliştirmek için önemli bir fırsattır. Ancak bunun için öncelikle ebeveynin sakinliğini koruyabilmesi önemlidir.

Kendi başına yemek isteyen çocuğa ya da yemek yemek istemeyen çocuğa ısrarcı olmak, yemeği dökecek korkusuyla çocuğun kendi başına yemesine izin vermemek çocuğun bağımsızlaşma çabasına bir engeldir. Bu durumda çocuk inatlaşarak tepki olarak yemeyi reddedebilir. 

2 Yaş Sendromu Tedavi Edilir Mi?

2 yaş sendromu bir hastalık değildir. Çocuğun psiko-sosyal gelişiminde önemli bir dönemdir ve bu dönem aslında çocuğun sağlıklı olduğunun göstergesidir. Anne-babanın süreçle ilgili detaylı bilgiye sahip olmaması, çeşitli dış etkenler çocuğun bu dönemde daha agresif olmasına sebep olabilir. Bu süreçte sabırlı olmak, sakin kalmak, süreci iyi tanımak çocuğun gelişimi ve aile için oldukça önemlidir. Çocuklardaki agresif tavırların şiddetli olması, uzun sürmesi ya da bu süreci nasıl yöneteceğinden emin olamayan aileler profesyonel destek almalıdır.

2 Yaş Sendromunda Ne Zaman Psikolojik Destek Alınmalıdır? 

2-3 yaş döneminde çocuğunuzun öfke nöbetleri, ağlama krizleri, agresif tavırları normaldir ancak bu davranışların uzun süreli ve şiddetli olması durumunda çocuk doktoru uzmanına başvurmak, psikolojik destek almak gerekebilir. 

Göz teması kurmama, sürekli olarak kendine ya da başkalarına zarar vermek gibi normalden farklı davranışların gözlemlenmesi halinde de destek alınmalıdır. 

Çocuğun kendine zarar vermeye çalıştığı öfke nöbetleri, yarım saati geçen ve günde birkaç defadan fazla görülen öfke nöbetleri, öfke nöbeti sırasında çocuğun kendini sakinleştirememesi davranış bozukluğu belirtileri olabileceğinden ebeveynin uzman görüşü almasında fayda vardır.